V06.01 Korte en lange termijn resultaten voor patiënten met colorectale levermetastasen, behandeld met resectie in combinatie of zonder radiofrequentie ablatie

---

M.J. van Amerongen, E.P. van der Stok, J.J. Fütterer, S.F.M. Jenniskens, A. Moelker, D. Grunhagen, C. Verhoef, J.H.W. de Wilt

Voorzitter(s): D. Boerma, chirurg, St. Antonius Ziekenhuis, Nieuwegein & T.M. van Ginhoven, AIOS Heelkunde, Reinier de Graaf Gasthuis, Delft

Vrijdag 28 november 2014

13:00 - 13:10u in Douchelokaal

Categorieën: Vrije voordracht (V), Algemeen/Overig

Parallel sessie: V06 Weke delen / Hoofdhals / Kinder / Bariatrie / Experimenteel

---

Door resectie met radiofrequentie ablatie (RFA) te combineren, is een alternatieve behandeling mogelijk voor patiënten met anders niet-resectabele levertumoren. Hoewel de resultaten beschreven in de literatuur veelbelovend zijn, bestaat er onduidelijkheid over de complicatierisico’s en overleving van deze combinatie therapie.

Van januari 2000 tot mei 2013 werden 1007 patiënten behandeld in 2 academische levercentra voor colorectale levermetastasen. Patiënten werden geïncludeerd in een prospectieve multicenter database en retrospectief geanalyseerd op complicaties en overleving. Exclusiecriteria waren onder andere patiënten met synchroon een lever en colorectale resectie.

In totaal werden 632 patiënten geïncludeerd, waarvan 98 behandeld met de combinatietherapie en 534 patiënten met alleen chirurgie. Er was geen significant verschil in leeftijd (P=0,42), geslacht (P=0,99) of BMI (P=0,53). Echter, patiënten uit de combinatiegroep hadden een hogere Klinische Risico Score(KRS) (P=0,001), een betere ASA classificatie (P=0,04), meer metastasen (P=0,001) en meer neoadjuvante chemotherapie (P=0,001). Er was geen significant verschil in postoperatieve morbiditeit (respectievelijk 36,1% en 30,7%; P=0,34) of mortaliteit (1% en 1,3% respectievelijk; P=1,00). Bij de combinatie therapie hadden vaker een R1 resectie (P=0,001) en vaker een lokaal recidief (P=0,01). Met correctie voor gemiddelde KRS en ASA classificatie, was er geen verschil in de 5-jaars ziektevrije overleving (beide 34%; P=0,98), maar wel een lagere 5-jaars overleving voor de combinatiegroep (respectievelijk 48,1% en 63%; P=0,02).

Het combineren van chirurgie en RFA wordt veel toegepast bij patiënten met een verhoogde klinische risico score, maar is niet geassocieerd met verhoogde complicatierisico’s. Met deze combinatie therapie kan bij een groot deel van de patiënten curatie worden verkregen.